Xà Gồ Là Gì? Phân Loại, Kích Thước Và Ứng Dụng Trong Xây Dựng

Trong mọi công trình từ nhà dân dụng đến nhà xưởng quy mô lớn – xà gồ là thành phần không thể thiếu trong hệ khung kết cấu. Dù ít được chú ý như dầm, cột, hay móng, nhưng xà gồ lại chính là “xương sống” của phần mái và giữ ổn định cho toàn bộ công trình. Vậy xà gồ là gì? có những loại nào và nên chọn ra sao? Hãy cùng Quang Minh Hưng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.

Xà gồ là gì?

Xà gồ là kết cấu nằm ngang trên khung mái hoặc sàn, có nhiệm vụ đỡ và truyền tải trọng từ tấm lợp mái, sàn hoặc tường sang khung, dầm chính của công trình. Nói đơn giản hơn, xà gồ là bộ phận giúp “giữ mái nhà” vững chắc và an toàn.

Tìm hiểu xà gồ là gì
Xà gồ là thanh chống đỡ mái nhà

Tùy mục đích sử dụng, xà gồ có thể làm từ gỗ, thép, nhôm hoặc bê tông. Trong thi công hiện đại, xà gồ thép mạ kẽm được sử dụng phổ biến nhất vì độ bền cao, chống ăn mòn và dễ thi công.

=>>> Xem thêm: Giàn giáo xây dựng là gì? cấu tạo, phân loại và báo giá 2025.

Phân loại xà gồ theo vật liệu

Xà gồ được phân loại chủ yếu theo vật liệu, mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng phù hợp với các loại công trình khác nhau.

Xà gồ gỗ

  • Đặc điểm: Vật liệu truyền thống, thường được sử dụng trong các công trình nhà ở dân dụng, nhà thờ, hoặc các công trình yêu cầu tính thẩm mỹ cao (nhà gỗ, nhà cổ).
  • Ưu điểm: Thẩm mỹ cao, dễ gia công, thân thiện với môi trường.
  • Nhược điểm: Dễ bị mối mọt, cong vênh, chịu lửa kém và chi phí cao hơn thép. Thường yêu cầu xử lý hóa chất chống mối mọt trước khi lắp đặt.
Xà gồ gỗ thẩm mỹ cao
Xà gồ gỗ có tính thẩm mỹ cao

Xà gồ thép mạ kẽm hơp kim nhôm kẽm

  • Đặc điểm: Xà gồ được tạo hình từ thép cường độ cao và được mạ một lớp hợp kim nhôm kẽm (Zincalume) để chống ăn mòn.
  • Ưu điểm: Nhẹ, siêu bền, chống rỉ sét cực tốt, phù hợp với môi trường ven biển. Có nhiều hình dạng tối ưu hóa khả năng chịu lực như Xà gồ Z và Xà gồ C.
  • Ứng dụng: Thích hợp cho các công trình nhà xưởng, khu du lịch, nhà lắp ghép và các dự án ven biển.

Xà gồ thép hộp/Thép hình

Đây là loại phổ biến nhất trong xây dựng công nghiệp và dân dụng hiện đại.

  • Xà gồ thép hộp (Hình chữ nhật/Vuông): Dễ sản xuất, dễ thi công, chịu lực uốn tốt. Thường được sơn chống gỉ hoặc mạ kẽm.
Xà gồ thép
Xà gồ thép là loại phổ biến nhất hiện nay
  • Xà gồ thép hình (Thép I, H, L, U): Thường là thép đen, được sử dụng cho các công trình có khẩu độ lớn, chịu tải nặng (ví dụ: nhà xưởng công nghiệp lớn) do có khả năng chịu lực vượt trội.

=>>> Xem thêm: Khám phá những ứng dụng cụ thể của thép ống.

Phân loại xà gồ theo hình dạng

Trong ngành thép, xà gồ được sản xuất theo các hình dạng tiết diện khác nhau để tối ưu hóa khả năng chịu lực:

Loại Xà Gồ Hình Dạng Ứng Dụng Chính Kích Thước Phổ Biến (mm)
Xà Gồ Chữ C Chữ C (vuông góc) Phổ biến nhất, dễ lắp đặt, phù hợp khẩu độ vừa.
Xà Gồ Chữ Z Chữ Z (không đối xứng) Khẩu độ lớn (trên ), có thể lồng vào nhau (gối đầu) để tăng độ cứng và giảm võng.
Xà Gồ Hộp Vuông hoặc Chữ Nhật Công trình dân dụng, nơi cần tính thẩm mỹ (dễ giấu trong kết cấu).
Xà Gồ Hình Chữ I/U/L Các loại thép hình Công trình công nghiệp lớn, chịu tải nặng. Tùy thuộc vào thiết kế cụ thể (ví dụ: U100, I150)

Ứng dụng của xà gồ trong xây dựng

  • Khung đỡ mái tôn, mái ngói: chịu tải trọng mái và truyền lực xuống khung kèo.

  • Khung sàn nhẹ: làm dầm phụ đỡ tấm sàn thép deck hoặc sàn bê tông mỏng.

  • Khung tường và vách ngăn: cố định lớp tôn hoặc panel tường.

  • Cấu kiện phụ trong nhà tiền chế, kho lạnh, nhà xưởng.

Sắt thép Quang Minh Hưng
Sắt thép – Xà gồ Quang Minh Hưng

Xà gồ là bộ phận không thể thiếu để đảm bảo độ ổn định, an toàn và thẩm mỹ của hệ mái và khung.

=>>> Xem thêm: Tổng hợp các loại sắt thép – Xà gồ tại Quang Minh Hưng.

Lời khuyên khi lựa chọn xà gồ

Khi quyết định loại xà gồ, bạn cần phải tính toán kỹ lưỡng dựa trên khẩu độ cần vượt, tải trọng mái lợp, và mức độ chống ăn mòn cần thiết (đặc biệt nếu công trình ở ven biển, nên ưu tiên xà gồ mạ kẽm nhôm kẽm cường độ cao).

  • Chọn loại C hoặc Z phù hợp khẩu độ mái (C cho mái nhỏ, Z cho mái lớn).

  • Ưu tiên thép mạ kẽm nhúng nóng loại 1 để tăng tuổi thọ.

  • Khoảng cách giữa các xà gồ 1.0–1.5m, tùy vật liệu mái.

  • Sử dụng bulong liên kết đúng tiêu chuẩn, tránh lệch hoặc xoắn.

  • Không nên nối chồng quá dài, ảnh hưởng đến độ cứng kết cấu.

CÔNG TY TNHH THIẾT BỊ XÂY DỰNG QUANG MINH HƯNG

MST:  1101916231

Địa chỉ: Số 339A, đường Mỹ Hạnh, ấp Chánh, xã Đức Lập Hạ, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An, Việt Nam

Điện thoại: 0908 057 729

Website: quangminhhung.com

Email:  quangminhhung.co@gmail.com

Đánh giá nội dung